TECHfocus Campagne: CHEMISCHE VOORBEHANDELING vóór het aanbrengen van een organische coating
Om een optimale hechting van de coating met zijn ondergrond te bereiken, is het chemisch voorbehandelen een belangrijke processtap. Bij het chemisch voorbehandelen wordt er, na grondige reiniging, een conversielaag aangebracht op het substraat. Een conversielaag is een deklaag gevormd door een (elektro)chemische behandeling van een metaal, waarin een verbinding van het metaal is opgenomen.
Een conversielaag wordt aangebracht door het dompelen van het materiaal in een reeks baden of door het sproeien van chemicaliën op het object in een sproeitunnel of een doorlooptunnel.
De huidige energiecrisis en de drijfveer om duurzaam te produceren, zorgen ervoor dat nieuwe ontwikkelingen op de markt aangeboden worden. Het gaat over procédés met lagere procestemperaturen, minder verbruik van grondstoffen en minder afvalstromen. Alle productnamen benoemen, is onmogelijk. Vandaar geeft VOM de raad om de aangeboden systemen uitvoerig te testen i.f.v. uw product en toepassing. Laat je adviseren door deskundigen.
WAT IS HET DOEL?
De conversielaag zorgt voor een betere corrosiewering, betere hechting, smerende -of glij-eigenschappen, hardheid en slijtvastheid. Kortom, de chemische voorbehandeling is een belangrijke stap om een duurzaam coatingsysteem te bekomen.
PRINCIPE?
1. Voorbereiding
Eerste wordt het oppervlak grondig gereinigd. Dit is nodig om mogelijk olie, vet stof, straalgrit,… te verwijderen. Zo maken we het oppervlak bevochtbaar en klaar voor de volgende stap. Afhankelijk van het materiaal ((verzinkt) staal, aluminium, RVS) wordt een configuratie opgesteld bestaande uit belangrijke processtappen zoals het ontvetten, beitsen (=verwijderen van oxidelaag) en spoelen. Deze configuratie en de keuze van de chemie zijn in functie van de te behandelen producten en specificaties
2. Conversielaag
Na een grondige reiniging, is het oppervlak klaar voor een chemische conversielaag. In functie van het substraat (staal, aluminium, verzinkt staal) zijn er diverse mogelijkheden:
a. Fosfateren
- IJzerfosfateren: Een laag ijzerfosfaten wordt aangebracht op het oppervlak. Het doel hierbij om de lak beter te laten hechten die later wordt aangebracht, en deze beter te beschermen tegen corrosie.
- Zinkfosfateren: zinkfosfaatlagen hebben eveneens als doel het verbeteren van corrosiewering en lakhechting. Als derde punt komt hier nog de verbetering van koudvervormingseigenschappen bij tegenover ijzerfosfateren.
- Mangaanfosfateren: mangaanfosfaatlagen zijn de dikste lagen van de drie fosfaatlagen. Het doel van dit proces is vooral het verbeteren van inloopeigenschappen en corrosiewering.
b. Chromateren
Dit is een chemische bewerking van het metaaloppervlak waarbij een robuuste en corrosiewerende chromaatlaag (conversielaag) ontstaat bij aluminium en verzinkt staal. Het kan ook dienen als eindlaag (passivatie). Omwille van de toxische aspecten, is het gebruik van Cr6 aan banden gelegd.
c. Chroom6-vrije alternatieven
Omwille van de milieuregelgeving omtrent het gebruik van chroom6 (cfr. REACh) zijn bijna uitsluitend goede en performante chroomvrije systemen op de markt beschikbaar. Voorbeelden zijn: polymeertechnologie zirkonium en/of titaan, silaantechnologie, Cr3-gebaseerde systemen, pré-anodisatie, ed.
3.Nabehandeling
Na de conversielaag, kan de voorbehandeling worden afgesloten door het oppervlak te passiveren. Het doel hiervan is om de zwakke plaatsen in de laag extra te beschermen, waardoor je maximale corrosiebescherming behaalt. De laatste stap na passivatie is bijna steeds een demin-spoeling.
AANDACHTSPUNTEN
Er zijn enkele aandachtspunten waarmee rekening moet worden gehouden, om een optimaal proces te bekomen:
- Afstemming chemisch proces op het beoogde doel
- Afstemming chemisch proces op het te behandelen materiaal
- Optimaal functioneren van het chemisch proces is afhankelijk van de keuze van de installatie
- Controle van belangrijke parameters bij zowel procesvoering als eindkwaliteit moet regelmatig en goed uitgevoerd worden
Aangezien een conversielaag een voorbereidende stap is in een coatingsysteem en meestal gecoat wordt met poeder- of natlak, wordt aanbevolen dit onder één dak te laten uitvoeren zodat de eindkwaliteit kan geborgd worden.
Wil je meer informatie of een gesprek met een expert, dan kan je terecht bij volgende VOM-leden:
Ben je een expert op dit gebied en staat jouw bedrijf niet in de lijst? Contacteer VOM via info@vom.be